O przestrzeni publicznej w ujęciu wielu znanych myślicieli i badaczy 28 kwietnia b.r. opowiadał dr hab. Mariusz Czepczyński, prof. UG. Wykład był pierwszym z cyklu wykładów - debat pt. “O przestrzeni publicznej kilka słów” zorganizowanych przez Uczelnie Fahrenheita.

Wydarzenie otworzyła Dyrektor Związku Fahrenheita prof. dr hab. Adriana Medynska-Zaleska, która po powitaniu gości i zapowiedzeniu kolejnych spotkań przekazała głos moderatorowi spotkania Dyrektorowi Pomorskiego Biura Planowania Regionalnego Jakubowi Pietruszewskiemu. - Dzisiejsze wydarzenie Związku Fahrenheita wpasowuje się w działania naszego samorządu. Z jednej strony w inwestycje, które dotyczyły przestrzeni publicznej, z drugiej w inicjatywy o takim bardziej miękkim charakterze np. prowadzony przez Samorząd Województwa konkurs na najpiękniejszą przestrzeń publiczną - powiedział dyrektor Jakub Pietruszewski. 

Wykład dr. hab. Mariusza Czepczyńskiego, prof. UG pt.  ”Przestrzeń publiczna jako dobro wspólne” poświęcony był definicji przestrzeni publicznej i jej właściwościom. Profesor Mariusz Czepczyński przytaczał opinie filozofów, psychologów i ekonomistów (m.in. Sigmunda Freuda, Fredericka Nietzschego, Michela Foucaulta) zajmujących się kwestiami miejsc, obszarów wspólnych. 

Prelegent pokazywał dynamikę zmian zachodzących w przestrzeni publicznej na podstawie aktualnych wydarzeń: - W czasach covidowych przestrzeń publiczna była niedostępna, albo bardzo ograniczała możliwości interakcji. Pandemia zabrała nam kontakt z obcymi, a to właśnie te interakcje tworzą m.in. miasto - mówił prof. Mariusz Czepczyński. -  Mamy też kolejny dowód na wagę przestrzeni publicznej, jakim jest wojna w Ukrainie. To, jak się zmienia Chersoń, największe miasto zajęte przez Rosjan, gdzie usunięto wszystkie symbole ukraińskie. W Buczy nie przypadkiem postrzelono pomniki afgańskich żołnierzy. Obecnie trwa tam wojna o przestrzeń publiczną. 

Pytanie zadała m.in. prof. dr hab. Lidia Wolska, która poprowadzi następny wykład z cyklu pt. Zdrowie i jakość życia w przestrzeni publicznej.

Po wystąpieniu geografa kultury przyszedł czas na pytania. Słuchacze wykładu interesowali się m.in. wpływem zwykłych mieszkańców na przestrzeń publiczną, tendencjami współczesnych deweloperów do budowania osiedli strzeżonych oraz historią sfer publicznych.

Interesującym głosem z publiczności była wypowiedź dr. inż. arch. Feliksa Pankaua, emerytowanego Zastępcy Dyrektora Departamentu Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego.

- Minęło 30 lat od zmiany ustroju, gdzie o wszystkim decydowało państwo. Przeszliśmy do sytuacji, w której miasto ma własny budżet wspomagany z zewnątrz i uczymy się gospodarowania tymi pieniędzmi. - mówił doktor Feliks Pankau. - A co ze sferą społeczną? Dopiero jedno pokolenie przeszło proces edukacji. I widziałem, pracując w urzędzie marszałkowskim, że mamy różne urzędy terytorialne. Są zgodne społeczności, które wybierają władze, które gospodarują przestrzenią zgodnie z życzeniami lokalnej społeczności. A są takie, które zmieniają władze co 2 lata, są skłócone i tam ta przestrzeń nie będzie kreowana zgodnie
z potrzebami mieszkańców. Emerytowany urzędnik podał potem przykład dobrze funkcjonującej przestrzeni publicznej, jaką jest Berlin, gdzie zgłoszenia obywateli np. o zniszczonej ławce są bardzo szybko realizowane dzięki postrzeganiu przestrzeni publicznej jako wspólnej, za którą wszyscy są współodpowiedzialni.

- Niezwykle istotna w kreowaniu przestrzeni publicznej jest wspólna intencjonalność oraz społeczna odpowiedzialność. Nie mówmy, że coś jest moje, tylko żeby służyło wszystkim. Ja jestem optymistą i myślę, że obecnie zmierzamy gdzieś w tym kierunku - zakończył spotkanie prof. Mariusz Czepczyński.

Kolejne wykłady pt. Zdrowie i jakość życia w przestrzeni publicznej odbędą się:

Gdański Uniwersytet Medyczny

• 26.05.2022 r.  godz. 14:00  sala im. prof. Olgierda Narkiewicza w budynku Atheneum Gedanense Novum GUMed

Wykład Zdrowie i jakość życia w przestrzeni publicznej wygłoszą: prof. dr hab. Lidia Wolska – chemik analityk, kierownik Zakładu Toksykologii Środowiska GUMed, dr hab. Magdalena Błażek – kierownik Zakładu Badań nad Jakością Życia GUMed, p.o. kierownika Katedry Psychologii GUMed oraz dr hab. Maciej Nyka, prof. UG i prof. GUMed – profesor  w Katedrze Prawa Gospodarczego Publicznego i Ochrony Środowiska UG oraz w Zakładzie Toksykologii Środowiska GUMed.

Politechnika Gdańska 

• 23.06.2022 r.  godz. 14:00  Gmach Główny, budynku Hydromechaniki, Audytorium

Wykład Urbanistyczne aspekty kształtowania przestrzeni publicznej wygłosi prof. dr hab. inż. arch. Piotr Lorens – kierownik Katedry Urbanistyki i Planowania Regionalnego na Wydziale Architektury PG, architekt Miasta Gdańska.

Transmisja z wydarzenia. 

Więcej informacji o wydarzeniach i prelegentach

fot. Marcel Jakubowski i Alan Stocki, Tekst Marcel Jakubowski/ Zespół Prasowy UG